نهضت جنگل قیامی مردمی بود که در یکی از حساس ترین دوره های تاریخی کشور ما ، شکل گرفت . این نهضت از جنگل های گیلان آغاز شد و سپس ، روستا ها و شهرهای این استان را در بر گرفت و هفت سال ادامه یافت . رهبر نهضت جنگل ، میرزا کوچک خان ، طلبه آزاد منش و انقلابی و فردی مودب ، متواضح ، خوش برخورد و پای بند به اجرای دستورات دینی بود . او از همان ابتدای جوانی دارای صفات عالی و ممتاز بود و در میان همسالان خود شاگردی با استعداد ، بی پروا و طرفدار عدل و حامی مظلومان به شمار می رفت ؛ آن چنان که هر گاه کسی به دیگری ستم می کرد ، مشت میرزا را بالای سر خود می دید . او مردی متفکر و آرام بود ، زیاد حرف نمی زد ، جذبه ای خاص بود و به ندرت اتفاق می افتاد که مخاطبش مجذوب متنانت و بیان او نشود .میرزا یک مرد مذهبی تمام عیار بود و هیچ گاه واجباتش را ترک نمی کرد .او به اشعار فردوسی علاقه خاصی داشت ، به طوری که در مرکز فرماندهی خود در جنگل ، جلسات منظمی برای خواندن شاهنامه ترتیب داده بود .
میرزا در آستانه انقلاب مشروطیت ، زمانی که بسیار جوان بود ، در رشت دست به حرکت های انقلابی زد ، در حرکت مشروطه خواهان شمال برای سرنگونی محمد علی شاه ، دلاوری های بسیاری از خود نشان داد و همراه با مشروطه خواهان به تهران رفت . او در جریان جنگ جهانی اول و اشغال ایران توسط روس و انگلیس ، به فکر بر پا کردن یک نهضت مسلحانه افتاد . اهداف او و یارانش در برپای این نهضت عبارت بودند از : اخراج نیروهای بیگانه ، رفع ناامنی و بی عدالتی و برقراری امنیت ، مبارزه با خودکامگی و استبداد .
قیام جنگل در مقابله با متجاوزان و دولت های بی کفایتی که در تهران بر سر کار می آمدند ، در طول هفت سال فراز و نشیب های بسیاری را پشت سر گذاشت . این قیام ، سرانجام به دنبال خیانت دولت شوروی ، بروز اختلاف در میان سران نهضت جنگل و حمله نیروهای دولتی به فرماندهی رضا خان ، سرکوب شد اما نام میرزا و مقاومت های مردانه اش در برابر ستم و تجاوز ، در خاطر مردم ایران زنده و جاوید ماند و الگویی برای مبارزان بعدی شد.
گردآوری: سرای تاریخ
