وی در ۲ آذر ۱۳۱۲ در روستای کاهک مزینان از توابع سبزوار ( در استان خراسان رضوی ) در خانواده ای اهل علم پا به جهان نهاد . پدرش ، استاد محمد تقی شریعتی و اجدادش همگی از عالمان دین بودند . او دوره تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مشهد گذراند و به عنوان معلم به استخدام وزارت فرهنگ درآمد . بعدها از دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی لیسانس ادبیات گرفت و با استفاده از بورس شاگرد اولی دانشگاه به فرانسه رفت . در آنجا در رشته تاریخ مدرک دکتری گرفت و پس از بازگشت به ایران در وزارت فرهنگ و دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه تهران به کار تدریس ادامه داد.
شریعتی در دوران اقامتش در تهران – از حدود نیمه دوم دهه چهل – در مراکزی مانند حسینیه ارشاد ، مساجد و انجمن های اسلامی دانشگاه های بسیاری از دیگر شهرهای ایران ، با سخنرانی های پرشور و نوشته های برانگیزاننده خود ابعاد اجتماعی و انقلابی اسلام و به ویژه مذهب تشیع را به علاقمندان معرفی می کرد. نوشته ها و سخنرانی های فراوان و بسیار موثر شریعتی در این دوره ، بسیاری از جوانان را که جذب ایدئولوژی مارکسیسم و گروه های مبارز چپ شده بودند ، به دامن اسلام و تشیع بازگرداند . به همین دلیل هم بارها دستگاه های امنیتی حکومت پهلوی او را بازداشت و از کار بیکار کردند.
شریعتی سرانجام پس از یک دوره زندان و زندگی مخفی از ایران خارج شد . در ۲۹ خرداد ۱۳۵۶ به طرز مشکوکی در لندن وفات یافت و پیکر او در زینبیه دمشق به خاک سپرده شد .
شریعتی آثار زیادی در زمینه های اسلام شناسی و شیعه شناسی دارد که شامل سخنرانی ها او در حسینیه ارشاد ، داشگاه ها و سایر جاها است . از جمله آثار او می توان به مذهب علیه مذهب ، فاطمه فاطمه است ، ابوذر و اسلام شناسی اشاره کرد.
منابع : تاریخ (۳) ایران و جهان معاصر
منیع : سرای تاریخ
