نگاهی کوتاه بر چگونگی پیدایش و تاریخچه مناره در معماری اسلامی و مناره ی سوخته ی مسجد جامع ساری
مناره به عنوان يکي از اساسیترين عناصر معماری مسجد و با توجه به اهميت اذان در اسلام و کارکردهای ارشادی و تبليغاتی آن عنصری مهم در معماری اسلامی و
معماری مسجد به عنوان یکی از مهمترین جلوه های هنر اسلامی، یکی از ویژگی های کهن اسلامی است که با مناره های خود همواره توجه گردشگران را به خود جلب کرده است و این در حالی است که مناره به عنوان یکی از اساسی ترین عناصر معماری مسجد همزمان با نفوذ و گسترش به خارج از مرزهای سرزمین حجاز پدید آمد.
معماری عربستان در صدر اسلام بسیار ساده و ابتدایی بود. بیشتر خانه ها، کلبه هایی چهارگوش بودند که با الیاف گیاهی مسقف می شدند اما با ورود اسلام به بطن سایر تمدن ها و مشارکت معماران و هنرمندان بومی در ساخت مساجد بود که معماری اسلامی رفته رفته به عنوان آنچه که امروز ماهیت مشخص و منحصر به فرد خود را به همراه دارد، پدید آمد.
درک معماری اسلامی بدون تحقیق و مطالعه آن میسر نیست و همان طور که گفته شد مناره یکی از مهمترین عناصر مسجد و معماری اسلامی است که عبارت است از: « مکانی که مؤذن جهت گفتن اذان به آنجا می رود» لذا آن را گلدسته و مأذنه نیز گفته اند.
با توجه به اهمیت اذان در اسلام و کارکردهای ارشادی و تبلیغاتی آن، نیاز به مکانی اختصاصی برای مؤذن احساس شد.
ساختمان مناره در آغاز صورت بسیار ساده ای داشت و آن عبارت بود از دیواری بلند و برج مانند که در بالای آن محلی برای مؤذن اختصاص داده شده بود. بعدها اطراف آن دیواری حصار مانند و روی آن سایبانی ایجاد شد و تکامل یافت.

با ورود اسلام به ایران و در مساجدی که در غرب ایران ساخته شدنیز مناره هایی به سبک معماری بومی و به شکل چارطاقی و برج های ساسانی ساخته شد که بعدها و در زمان خلافت عباسیون الگوی بسیاری از مساجد دنیای اسلام شد.
مناره مسجد جامع ساری از نوع چهارگو ش ساسانی و حتی حیاط،مستعطیلی شکل ان نماد اتشکده از سه هزار سال پیش تاکنون بوده است وجای سوال در عکس زیر تا امروز صبح مناره موجود بود چرا اکنون نیست
شاید می خواهند یادگار ایرانی و تبری را ازبین ببرند
انتطار ما بازسازی به همان سبک و سیاق باید باشد نه تغییر و روش جدید
. ✍علی رمضانی پاجی
۹۷/۴/۲۴