اکثر تمدن‌ها به آرامی از بین رفته اند یا دراثر بلایای طبیعی نابود شده اند یا در اثر جنگ و تاراج از بین رفته اند. اما اجتماعات اندکی نیز وجود داشته اند که نابود شدنشان مردم را گیچ کرده است. در اینجا لیست ۱۰ تمدنی را آورده ايم که بدون هیچ حادثه ای از دست رفته اند.
۱ . امپراطوری Aksumite
امپراطوری Aksumite در اتیوپی امروزی در قرن اول آغاز شد. به خاطر فرهنگ بازرگانی، آکسومیت جامعه بسیار ثروتمندی بود و اولین فرهنگ افریقایی بود که سکه خودش را ضرب کرد؛ ضرب سکه در زمان باستان از اهمیت زیادی برخوردار بود. طبق افسانه‌های محلی یک ملکه یهودی به نام «یودیت» امپراطوری Aksumite را شکست داده و کلیساها و کتاب‌هایش را سوزاند. باوجود این دیگران اعتقاد دارند ملکه بت پرست جنوبی به نام Bani al-Hamwiyah باعث سقوط این تمدن گردید.
۲٫ نباتیان
نباتیان حدودا از قرن ششم قبل از میلاد بخش‌هایی از اردن، کنعان و عربستان را اشغال کردند. آنها سازندگان شهر پترا بودند. پترا درون یک صخره تراشیده شد و از جواهرات خاندان سلطنتی تامین می‌شد. به دلیل اندازه مسیر تجارت، فرهنگ نباتیان به شدت از سوی یونانی‌های هلنستیک، روم، عربستان و آشوریان مورد غضب و ضرر و زیان قرار گرفت. مدارک باستان شناسی ثابت می‌کند مهاجرت آنها سازمان دهی شده بوده و به آرامی صورت گرفته است و این باور را به ما می‌دهد که آنها به زو و اجبار پترا را به فرهنگ دیگری واگذار نکرده اند.
۳٫ المک (Olme)
آنها یکی از اولین اجتماعات Mesoamerican بودند و در زمین‌های پایین دست جنوب و مرکز مکزیک اقامت گزیدند. المک‌ها سازندگان چیره دستی بودند با مکان‌های بزرگی مثل حیاط بزرگ مخصوص مراسم، خانه‌ها، اهرم مخروطی بزرگ و مقبره‌های سنگی با دهانه (سر) بزرگ که به خاطر آنها شهرت دارند. آنها را فرهنگ مادر بیشتر فرهنگ‌های دیگر Mesoamerican می‌دانند، چراکه آنها یکی از اولین و پیشرفته ترین فرهنگ‌های Mesoamerican در زمان خودشان بودند. حدود ۴۰۰ قبل از میلاد نیمه شرقی زمین‌های المک رها شد- احتمالا در اثر تغییرات محیطی. بااین وجود تئوری مشهور دیگری وجود دارد که می‌گوید آنها مورد تهاجم قرار گرفتند، اما هیچ کس نمی‌داند این متجاوزین چه کسانی بودند.
۴٫ فرهنگ Cucuteni-Trypillian
جامعه Cucuteni-Trypillian بزرگ ترین زیست گاه دوره نوسنگی را در اروپا بنیان نهاد که ۱۵۰۰ نفر از مردم را درون خود جای می‌داد. فرهنگ Cucuteni-Trypillian سیستم مادرسالارانه داشتند و زنان راس خانه بودند، آنها کار کشاورزی را بر عهده داشتند و سفال، پارچه و منسوجات را می‌ساختند. مردها به شکار می‌رفتند، ابزار می‌ساختند و وظیفه نگهداری از حیوانات اهلی‌شان را نیز داشتند. یکی از تئوری‌های اصلی در مورد پایان یافتن این تمدن این است که آنها مغلوب تمدن جنگجوی کورگان شدند. باستان شناسی امروزی تر بر این نکته اشاره دارد که تغییرات آب و هوایی چشمگیر که منجر به یکی از بزرگ ترین خشکسالی‌های تاریخ اروپا شده، می‌توانسته دلیل نابودی آنها نیز باشد.
۵٫ امپراطوری خمر
امپراطوری خمر از سلسه پادشاهی «چنلا» که امروزه «کمبودیو» نامیده می‌شود حدود قرن ۹ بعد از میلاد به وجود آمد. اینها یکی از قدرتمندترین امپراطوری‌های جنوب شرق آسیا بودند. خمرها قوی و ثروتمند بودند و چند سیستم مذهبی شامل هندوئیسم، ماهایانا بودائیسم و تراوادا بودائیسم داشتند.
۶٫ مسینیان
مسینیان حدود ۱۶۰۰ سال قبل از میلاد در جنوب یونان زندگی می‌کردند. مسینیان به تعداد زیادی از شهرهای مهم مثل، مسین، تیرینوس، پیلوس، آتن، تبس، اورچومنوس، لولکوس و نوسوس تاخ و تاز کردند. مسینیان اجناس زیادی را وارد می‌کردند و آنها را تبدیل به اجناس فروختنی می‌کردند و بنابراین تبدیل به صنعت گرانی چیره دست شدند. آنها مورد هجوم تمدنی از شمال مثل مردم «دوریان» یا مردم دریا قرار گرفتند.
۷٫ کلوویس
تاریخ تمدن کلوویس به ۱۰٫۰۰۰ قبل از میلاد برمی‌گردد. مرکز اصلی زندگی آنها در دشت‌های مرکزی و جنوبی شمال آمریکا بوده که در علم باستان شناسی با تکه‌های سنگ چخماق که Clovis points نامیده می‌شود شناخته می‌شوند. آنها اولین ساکنین بشری جهان جدید بودند و اجداد تمام فرهنگ‌های اصیل شما و جنوب آمریکا محسوب می‌شوند.
۸٫ تمدن دره ایندوس
تمدن دره ایندوس یا تمدن هاراپان از ۳۳۰۰ تا ۱۳۰۰ قبل از میلاد رشد کرد و آباد بود، اگرچه این منطقه از سال ۷۰۰۰ قبل از میلاد مسکونی و آباد بود. آنها صدها شهر کوچک و روستا با نقشه‌های سازماندهی شده ساختند و سیستم لوله کشی پیچیده ای با دستشویی‌های خانگی. آنها ستاره شناسانی ماهر بودند و در کشاورزی، تولید گندم، جو، صیفی جات، لوبیا، کنجد و کتان نیز مهارت داشتند. و اولین مردمی بودند که لباس کتانی را تولید کردند. برخی از مردم اعتقاد دارند که آریایی‌ها ۱۵۰۰ قبل از میلاد بر آنها پیروز شدند. نظریه دیگری می‌گوید آنها به دلیل تغییرات محیطی نابود شدند، مثل کاهش آب رودخانه Ghaggar Hakra یا سردتر و خشک تر شدن آب و هوا.
۹٫ آناسازی
آناسازی تمدن بومی آمریکا است که ۱۲۰۰ سال قبل از میلاد در چهار گوشه ایالت متحده منزل گزیدند. آنها شکارچی بودند و در خانه‌هایی در گودی‌های کم ژرف زندگی می‌کردند. بعدها آنها به زراعت بلال، حبوبات و کدو نیز پرداختند. پئوبولان‌های اجدادی خانه‌های صخره ای شان را رها کرده و حدود سال ۱۳۰۰ قبل از میلاد از هم جدا و پراکنده شدند. بعد از یک انفجار جمعیتی، روش‌های ضعیف کشاورزی و خشکی آب و هوای منطقه تولید غذای کافی تبدیل به امری مشکل شد. درنتیجه فقدان غذا آناسازی به سمت «ریو گراند» یا Hopi mesas حرکت کرد.
۱۰٫ مینوان‌ها/ The Minoans
مینوان‌ها ۳۰۰۰ تا ۱۰۰۰ قبل از میلاد در کرت امروزی منزل گزیدند. آنها اولین تمدن شناخته شده اروپا بودند. تمدن مینوان یکی از سازمان‌های اجتماعی، هنر و تجارت بود. مینوان‌های اولیه با زبانی که بر پایه زبان‌های تصویری بود صحبت می‌کردند. هیچ گونه شاهد و نشانه ای از فرهنگ نظامی در محل زندگی آنها به چشم نمی‌خورد و در ظاهر چنین می‌نماید که قدرتشان تنها بر پایه اقتصاد بنیان نهاده شده بود. چنین حدس زده می‌شود که مینوان‌ها به خاطر فوران آتشفشانی روی جزیره ترا که امروزه سانتورینی نامیده می‌شود از روی زمین محو شدند. همچنین گفته می‌شود آنها مغلوب تمدن Myceanean شده اند.
منبع:بیتوته